Ga naar de inhoud

Mindfulness & ACT

Mindfulness & Acceptance & Commitment Therapie (ACT)

ACT is een vorm van gedragstherapie die ons leert om op een meer flexibelere manier om te gaan met tegenslag, chronisch pijn of grote levensgebeurtenissen. Er ontstaat een meer open houding tegenover wat zich nu in je leven afspeelt (Acceptance), dit komt doordat je psychologische flexibiliteit wordt aangesproken. Daarnaast onderzoek je wat belangrijke levenswaarden zijn voor jou en hoe je je leven weer kunt vormgeven, (Commitment) met deze waarden als richtinggevend kompas, in plaats van je te laten leiden angst of pijn. Er kan gratis toegang worden verleend door de in ACT geschoolde fysiotherapeut tot de afgeschermde patiënten-zelfhulpsite www.actbijpijn.nl.

ACT bestaat uit zes verschillende vaardigheden.

  • Acceptatie: innerlijke ruimte maken voor vervelende ervaringen.
  • Waarden: stilstaan bij wat je echt belangrijk vindt.
  • Mindfulness: aandacht in het hier en nu
  • Defusie: afstand verkrijgen tot gedachten.
  • Het zelf: psychologische flexibiliteit
  • Toegewijd handelen:  waardegericht handelen

Het doel van ACT is dus niet zeer het reduceren van klachten, maar het ontwikkelen van persoonlijke veerkracht. Er veel gebruikt gemaakt van metaforen en oefeningen; zo ontwikkel je op een ervaringsgerichte manier de zes verschillende ACT-vaardigheden. 

Mindfulness

Mindfulness speelt een hele grote rol binnen ACT. Deze manier van aanwezig kunnen zijn is erg belangrijk bij alle overige vijf vaardigheden van ACT; dus bij het ruimte kunnen maken voor innerlijke ervaringen (acceptatie), om je waarden helder voor ogen te hebben, om afstand te verkrijgen/ los te komen van gedachtes/verhalen (defusie), om het zelf/ik meer observerend waar te nemen, in plaats van in concepten en etiketten of rollen die we bij onszelf vinden horen en ook om meer waardegericht te kunnen acteren in ons leven. Aanwezig blijven en niet weer verstrikt raken in pijnlijke emoties, verhalen over onze levensgebeurtenissen. 
Mindful iets doen of zijn, betekent simpelweg met volle aandacht aanwezig zijn. Dit klinkt misschien simpel, maar heel vaak zijn we in gedachten ergens anders dan hier nu, waar ons lichaam zich bevindt. We zijn al bij een aankomend weekend of we zitten te kniezen over het verleden. Dit kan een gebeurtenis van tien jaar of tien minuten geleden zijn, iets waar we ons nog gekwetst of verdrietig over voelen. In wrok of boosheid blijven hangen, vreet energie en put u uit. Mindfulness is een vorm van neutraal waarnemen. U kunt uw ademhaling observeren, of de fysieke sensaties van dat moment, uw gedachtes of uw omgeving. Als u de omgeving en uw innerlijke wereld meer kunt observeren als een neutrale toeschouwer en met meer compassie dan kunnen er natuurlijk nog steeds onprettige (pijn), prettige of neutrale sensaties waar te nemen zijn. Ieder mens kent pijn en verdriet en komt in onprettige situaties. Dit is niet te vermijden. Het gaat erom te leren minder automatisch op bepaalde gevoelens te reageren, met bijvoorbeeld vermijding. Dus u observeert, maar gaat emoties niet meer uit de weg. Ook komt u in beweging met deze ervaren inzichten. Of juister; door bij de sensaties, gewaarwordingen te blijven met de aandacht, wordt ervaren dat deze sensaties veranderlijk zijn en vaak draaglijker, lichter, minder overheersend voelen als u hierbij aanwezig kunt blijven, met een observerende, troostende, begripvolle aandacht. Vervolgens is het juist dat omzetten van veranderde ideeën en gevoelde en inzichten naar daadwerkelijke acties of levenskeuzes, wat van belang is voor werkelijke verandering. Mindfulness als techniek, als voorwaarden scheppend. Klik om een afspraak te maken.

Wat?

Wat we o.a. doen binnen de behandeling is oefenen in opmerkzaamheid. Hierdoor zullen bepaalde mentale patronen, bijv. het visualiseren van negatieve toekomstscenario’s, u meer gaan opvallen. Het maakt niet uit wat u opmerkt, het gaat om het leren opmerken. Deze innerlijke beweging brengt u weer terug in het nu. Bewustwording van patronen is de eerste stap naar verandering ervan. Ook werken we aan het vergroten en het verfijnen van het lichaamsbewustzijn, met technieken uit de Basic Body Awareness Therapy. Natuurlijk is er met nadenken en vooruit plannen helemaal niets mis en mindful zijn betekent ook zeker niet dat u moet proberen te stoppen met denken en alles maar gewoon accepteert, juist niet. Juist door helder te kunnen waarnemen waar de pijnpunten zitten, komt u in actie. Piekeren, zich veelvuldig zorgen maken en gebeurtenissen (jarenlang) blijven meeslepen in onze geest is daarentegen is niet zinvol en veroorzaakt stress en lichamelijke klachten, gevoelens van lusteloosheid en onvrede.

Hoe?

Om onprettige gevoelens te vermijden kunnen we allerlei activiteiten overmatig gaan ondernemen; uitgaan, consumeren, drugs, alcoholgebruik, social media gebruik, reizen. Dit soort automatisch of onbewust gedrag kan worden doorbroken wanneer u bewuster mentaal aanwezig bent. Hierdoor kunt u uw innerlijke dialoog opmerken en uw commentaar op uzelf. Het opmerken van de taal die u dan gebruikt (bijv. : ik moet nu echt…. ik kan ook niks….) kan leiden tot meer compassie voor uzelf. Vaak hebben we allerlei ideeën over toekomstige gebeurtenissen. Is het een negatief en vervelend verhaal over de toekomst, dan zorgt dat nu voor angst en spanning in uw lichaam. De stress respons treedt in werking. De één krijgt er buikpijn van, een ander krijgt hoofdpijn of merkt een versnelde ademhaling. Dit zijn psychosomatische klachten.
U kunt zich door dit soort denkbeeldige scenario’s nu dus al steeds flink gespannen of angstig voelen. Ook kan een neiging bestaan steeds weer af te dwalen in het verleden, met wrok of spijtgevoelens. Dit kan uw belemmeren voluit te leven, te genieten van kleine dingen. Gebeurtenissen een plek geven en loslaten gaat makkelijker als u meer neutraal en met compassie naar uzelf kunt kijken. Mindfulness training is een soort fitness voor de geest en verlevendigt op den duur uw perspectief. U kunt deze bewuste mentale staat van aanwezigheid vergroten en trainen. Een béétje zoals wanneer u op vakantie bent en u daar alles voor het eerst ziet. Of hoe een kind waarneemt, zonder zorgen en altijd in het moment, maar dan met een vorm van wijsheid die wij als volwassenen ook hebben vergaard.

Wat kunt u doen?

  • Als u naar buiten gaat, probeer dan vijf nieuwe dingen op te merken in uw directe omgeving.
  • Doe vaker bewust slechts één ding tegelijk. Bijvoorbeeld naar buiten kijken in de trein of auto, zonder muziek.
  • Ga meerdere malen per dag bewust met uw aandacht naar de ademhaling. U hoeft niks te veranderen aan de ademhaling; u hoeft alleen maar waar te nemen met uw volledige aandacht. Observeer, blijf bij de sensaties, adem gewoon in en uit. Arriveer steeds weer in het huidige moment.
  • Zet vaker uw telefoon uit of stil op momenten dat u zich echt wilt concentreren. Of ga eens een dag zonder telefoon de deur uit.

Effecten

  • Meer en vaker een gevoel van geluk en tevredenheid;
  • Door gunstige veranderingen in de hersenen verdwijnen angst, stress, somberheid en irritatie makkelijker op het moment van ontstaan;
  • Beter geheugen en concentratievermogen;
  • Toename reactievermogen;
  • Minder chronische stress in het lichaam (bloeddruk);
  • Lagere ademfrequentie;
  • Lagere hartslagfrequentie;
  • Grotere hart ritme variabiliteit (HRV); hoe groter de variabiliteit; hoe groter het regulerend vermogen van ons autonome zenuwstelsel
  • Beter omgaan met pijn ;
  • Verbeterde zelfregulatie; verlichting drugs/alcohol gebruik, gezondere levenskeuzes

ONZE SPECIALISATIES

Heeft u nog vragen
of wilt u direct een afspraak maken?

Fysio Villa Westhof
Berg en Dalseweg 172
6522 CC Nijmegen

024 – 679 1645 info@fysiovillawesthof.nl
Direct een afspraak maken

Openingstijden:

Maandag:       07:00  –  18:00
Dinsdag:         08:00  –  16:30
Woensdag:     08:00  –  16:30
Donderdag:    07:00  –  18:00
Vrijdag:           08:00  –  18:00

Alle rechten voorbehouden Fysio Villa Westhof 2023 | Jacobs-IT Solutions